Nhiều doanh nghiệp Mỹ tính chuyển sản xuất sang Việt Nam

Các doanh nghiệp Mỹ lên kế hoạch đa dạng hóa chuỗi cung ứng sau yêu cầu rời khỏi Trung Quốc của Tổng thống Trump. Ảnh: Getty

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây náo loạn phố Wall khi ông yêu cầu các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc. Nhiều doanh nghiệp đã thực hiện bước đi này và trong tháng qua, hàng chục giám đốc điều hành của các doanh nghiệp cho biết đã có kế hoạch đa dạng hóa hơn chuỗi cung ứng của họ trong bối cảnh chiến tranh thương mại gia tăng căng thẳng.

Không rõ bằng cách nào Tổng thống Trump có thể buộc các doanh nghiệp Mỹ rời khỏi Trung Quốc. Theo CNBC, nếu chính quyền của ông Trump làm mạnh hơn nữa, các công ty có thể kiện tụng và ngay cả khi đó, không chắc tòa án sẽ phán quyết thế nào.

Một số nhà phân tích cho rằng luật pháp cho phép tổng thống thực hiện một số hành động hạn chế hoạt động kinh doanh của các công ty ở Trung Quốc bằng cách chặn các khoản đầu tư trong tương lai.

Với sự gần gũi với Trung Quốc, các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia và Malaysia đã thu hút sự chú ý của các doanh nghiệp Mỹ trong những tháng gần đây như là điểm đến tìm nguồn cung ứng thay thế tiềm năng.

Một số công ty đã chuyển thành công một số sản phẩm của họ đến những nơi này, nhưng nhiều công ty đã bị cản trở bởi các chuỗi cung ứng chuyên ngành và tình trạng thiếu lao động (ở Campuchia, hơn 40% hàng hóa được kiểm tra trong quý trước không đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm tra ).

Boeing, nhà sản xuất máy bay có trụ sở tại Seattle, Mỹ là ví dụ. Boeing dường như không sẵn sàng từ bỏ thị trường Trung Quốc bất cứ lúc nào ngay sau khi mở nhà máy cho máy bay phản lực 737 Max vào cuối năm ngoái.

Việc di chuyển sản xuất có thể khiến Boeing tụt lại phía sau Airbus, đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ tại thị trường Trung Quốc. Hoạt động kinh doanh của Boeing ước tính tăng thêm hơn 1 tỷ đô la cho nền kinh tế của Trung Quốc mỗi năm.

Apple là một ví dụ điển hình khác. Hầu hết các sản phẩm của gã khổng lồ về công nghệ được sản xuất tại Trung Quốc và nhà cung cấp lớn nhất của Apple là Foxconn có 29 nhà máy ở Trịnh Châu.

Tổng cộng, khoảng 50% các nhà cung cấp của Apple có trụ sở tại Trung Quốc, tăng 5% chỉ trong bốn năm qua. Phải mất nhiều năm để Apple rời khỏi Trung Quốc hoàn toàn và việc này có thể dọn đường cho các đối thủ của Apple như Samsung chiếm lĩnh thị phần. Apple vốn có tiếng là bị thất bại trong việc xây dựng các máy tính cao cấp do bị cản trở bởi việc thiếu nhà cung cấp ốc vít phù hợp .

Tuy nhiên, Apple vẫn yêu cầu các nhà cung cấp lớn của mình đánh giá tác động chi phí của việc di chuyển 15-30% năng lực sản xuất của họ từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á. Điều đó một phần vì các đồng hồ thông minh và tai nghe không dây AirPod của hãng hiện phải đối mặt với mức thuế 15%, trong khi thuế đối với iPhone có thể có hiệu lực vào ngày 15/12.

Các công ty công nghệ lớn khác của Mỹ cũng đang nối gót theo Apple. Các nhà sản xuất máy tính HP Inc . và Dell Technologies được cho là đang dự tính chuyển tới 30% sản lượng máy tính xách tay của họ ra khỏi Trung Quốc.

Ông Antonio Neri, Giám đốc điều hành của Hewlett Packard Enterprise, nói với CNBC trong tuần qua rằng, công ty giảm thiểu tác động thuế quan trong quý vừa qua phần lớn do chuỗi cung ứng đa dạng.

Và ngày 31/8 , nhiều cửa hàng đã báo cáo rằng công ty mẹ của Google là Alphabet đang chuyển dây chuyền sản xuất điện thoại thông minh Pixel, thương hiệu điện thoại thông minh lớn thứ năm ở Mỹ, sang Việt Nam, có thể bắt đầu sớm nhất là vào mùa thu này. Google cũng có kế hoạch chuyển sản xuất phần lớn phần cứng của mình  sang Việt Nam.

Đối với hàng trăm công ty Mỹ, như thương hiệu bán lẻ Starbucks, việc rời khỏi Trung Quốc không phải là điều họ có thể làm được. Gregory Johnson, Giám đốc điều hành của O’Reilly Automotive cho biết, trong khi nhà cung cấp phụ tùng xe hơi đang khám phá các địa điểm để tìm nguồn cung ứng thay thế, thì đó không phải là sự thay đổi ngắn hạn.

Để thích ứng với một sân chơi ngày càng biến động, lãnh đạo các doanh nghiệp đang phải suy nghĩ lại về chuỗi cung ứng của họ.

Và, trong một cuộc khảo sát hàng năm được thực hiện vào tháng 6 bởi Hội đồng doanh nghiệp Mỹ-Trung, gần 30% trong số 220 người được hỏi cho biết họ đã trì hoãn hoặc hủy bỏ đầu tư vào Trung Quốc hoặc Mỹ do không chắc chắn về thương mại.

Chỉ có 13% cho biết họ có kế hoạch chuyển hoạt động cụ thể ra khỏi Trung Quốc, nhưng con số này đã tăng đều đặn từ 10% vào năm 2018 và 8% vào năm 2017. Sự thay đổi có thể còn rõ rệt hơn khi cuộc khảo sát được tiến hành vào thời điểm các quan chức ở Bắc Kinh và Washington bắt đầu lại các cuộc đàm phán thương mại.

Các công ty Mỹ đã bắt đầu thực hiện các bước đa dạng hóa sản xuất trong bối cảnh căng thẳng bùng nổ trong năm qua, nhưng lệnh mới nhất của ông Trump đã buộc vô số ngành công nghiệp phải vật lộn với bất ổn thương mại leo thang.

Rất ít công ty đang có kế hoạch di chuyển hoàn toàn ra khỏi Trung Quốc. Làm như vậy sẽ chứng tỏ sự gián đoạn đặc biệt đối với các đối thủ nặng ký về công nghiệp và công nghệ của Mỹ, vốn dựa vào cơ sở sản xuất của Trung Quốc như là một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng của họ. Trung Quốc vẫn sản xuất khoảng 25% tổng số hàng hóa sản xuất trên toàn thế giới.

Nhà bán lẻ quần áo Chico, nhà sản xuất nước hoa Sensient Technologies, nhà cung cấp phụ tùng ô tô Genuine Parts Company và nhà sản xuất máy móc công nghiệp Ingersoll-Rand đều cho biết trong tháng qua họ đang theo đuổi việc sản xuất tại Việt Nam.

Theo CNBC, ngay cả khi đấu tranh để xây dựng chuỗi cung ứng công nghệ cao, Việt Nam đã chứng tỏ là một trong những người hưởng lợi lớn nhất từ ​​tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Nó được phản ánh trong dữ liệu gần đây: Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6,7% trong quý II/2019.

Năm ngoái, Việt Nam chứng kiến ​​sự đón đầu lớn nhất trong hoạt động sản xuất so với mọi nền kinh tế lớn khác ở châu Á, theo IHS Markit. Đơn xin giấy phép đầu tư nước ngoài cũng tăng vọt, tăng 26% trong nửa đầu năm 2019 so với một năm trước.

Báo đất Việt/ An Nhiên